Wychowanie fizyczne

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Rytmika

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 0,5 0,5 0,5 0,5 - -
Ilość godzin w tygodniu 2 2 2 2 - -
Rodzaj zaliczenia Z Z Z Z - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
ćwiczenia

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
as. Barbara Dominiak
as. Justyna Sobieraj

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu
Rok I i II:

  • podniesienie sprawności fizycznej
  • prawidłowe i świadome wykonywanie elementów gimnastycznych
  • umiejętność swobodnego posługiwania się rekwizytami oraz umiejętność klasycznego i nowatorskiego ich wykorzystania
  • uruchomienie wyobraźni przestrzenno - ruchowej na potrzeby tworzenia własnych ilustracji ruchowych, realizacji miniatur muzycznych z wykorzystaniem rekwizytu lub bez

Treści merytoryczne przedmiotu

  • ćwiczenia rozciągające
  • ćwiczenia ogólnorozwojowe
  • ćwiczenia z elementami akrobatyki
  • ćwiczenia z rekwizytami: piłką, obręczą, szarfą, laską, skakanką
  • ćwiczenia plastyki i estetyki ruchu
  • tworzenie form ruchowych z wykorzystaniem rekwizytów

Kryteria oceny

  • prawidłowe wykonanie zrealizowanych elementów gimnastycznych
  • prawidłowe posługiwanie się rekwizytami
  • samodzielne wykonanie interpretacji ruchowej utworu muzycznego z wykorzystaniem rekwizytu
  • znajomość wybranych pozycji z literatury przedmiotu (po jednej w każdym roku)
  • samodzielne przygotowanie miniatur ruchowych z poszczególnymi rekwizytami (semestr 2 i 4)

Bibliografia
Bernard Alain, Geneza i rozwój tańca jazzowego, ISKRY, Warszawa 2000;
Bogdanowicz Marta, oprac., W co się bawić z dziećmi?: piosenki i zabawy wspomagające rozwój dziecka, Harmonia, Gdańsk 2004;
Bogdanowicz Marta, Okrzesik Dariusz, Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne, Harmonia, Gdańsk 2005;
Krasoń Katarzyna, Dziecięce odkrywanie tekstu literackiego: kinestetyczne interpretacje liryki, WUŚ, Katowice 2005;
Maj Agnieszka, Inscenizacje, zabawy ruchowe: dla klas I-III, Żak- Wydawnictwo Edukacyjne Zofii Dobkowskiej, Warszawa 2000;
Stadnicka Janina, Terapia dzieci muzyką, ruchem ,mową, WSiP, Warszawa 1998;
Tomaszewski Włodzimierz, Człowiek tańczący, WSz i P, Warszawa 1991;
Turska Irena, Problemy estetyki tańca, „Taniec", nr 12 1984/85, s. 52 - 54;
Turska Irena, W kręgu tańca, Iskry, Warszawa 1965;

Wprowadzenie do instrumentacji

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 1 1 - - - -
Ilość godzin w tygodniu 1 1 - - - -
Rodzaj zaliczenia Z Zs - - - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
wykład

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
prof. zw. Sławomir Kaczorowski

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu

  • znajomość możliwości techniczno-wyrazowych poszczególnych instrumentów orkiestrowych z uwzględnieniem ich stylowego zastosowania w pracy instrumentacyjnej;
  • znajomość modelowych zasad współdziałania grup orkiestrowych (w tym poszczególnych instrumentów) ze szczególnym uwzględnieniem różnic pomiędzy techniką instrumentacyjną klasyczną a romantyczną;
  • znajomość: charakterystycznych figur dźwiękowych dla poszczególnych instrumentów lub grup instrumentów oraz zasad budowania „pedału orkiestrowego";
  • zapoznanie z elementarnymi zasadami przekształcania faktury fortepianowej na fakturę orkiestrową;
  • orientacja w niekonwencjonalnych sposobach wydobycia dźwięku z różnych instrumentów (na podstawie przykładów z muzyki współczesnej)

Treści merytoryczne przedmiotu
I semestr:
Instrumenty smyczkowe: skala poszczególnych instrumentów w orkiestrze, podstawowe zasady smyczkowania, rodzaje artykulacji, dwudźwięki i wielodźwięki: kwinty, dwudźwięki i wielodźwięki z wykorzystaniem pustych strun, prosty i przestawny układ palców przy budowaniu dwudźwięków, flażolety naturalne, flażolety sztuczne; warianty przyporządkowania melodii, akompaniamentu i linii basu w fakturze orkiestry smyczkowej w kontekście zmiennej dynamiki - analiza wybranych fragmentów partytur; omówienie sposobów instrumentacji na orkiestrę smyczkową wybranego krótkiego fragmentu utworu fortepianowego z uwzględnieniem różnej dynamiki.

Instrumenty dęte drewniane: skala, charakterystyka brzmień poszczególnych rejestrów, dynamika, rejestry a możliwości oddechowe instrumentalisty, rodzaje artykulacji, staccato: pojedyncze, podwójne, potrójne, tryle i tremolanda.

II semestr:
Instrumenty dęte blaszane: skala, charakterystyka brzmień poszczególnych rejestrów, dynamika, rejestry a możliwości oddechowe instrumentalisty, funkcja rogów naturalnych i trąbek naturalnych w orkiestrze klasycznej, rodzaje strojów instrumentów, rodzaje artykulacji, staccato: pojedyncze, podwójne, potrójne, tryle i tremolanda, glissando ( ze szczególnym uwzględnieniem puzonu).

Harfa: skala, możliwości przestrajania instrumentu, flażolety, glissando.

Instrumenty perkusyjne: omówienie wybranych instrumentów.

Skład orkiestry klasycznej, romantycznej i postromantycznej. Możliwości obsady instrumentów smyczkowych w ww. składach. Funkcja drzewa i blachy, jako grup współdziałających z instrumentami smyczkowymi, funkcja podrzędna, nadrzędna i równorzędna poszczególnych grup orkiestrowych w kontekście zmiennej dynamiki, niekonwencjonalne sposoby wydobycia dźwięków.

Kryteria oceny
I semestr - zaliczenie, II semestr- zaliczenie ze stopniem na podstawie ustnego sprawdzianu wiedzy.

Bibliografia
Adler Samuel, The study of orchestration, W .W. Norton & Company, Inc., New York London 2002.
Kotoński Włodzimierz, Instrumenty perkusyjne we współczesnej orkiestrze, PWM, Kraków 1981.
Kotoński Włodzimierz, Leksykon współczesnej perkusji, PWM, Kraków 1999.
Pawłowski Józef, Podstawy instrumentacji, cz.: I, PWM, Kraków 1966.
Pawłowski Józef, Podstawy instrumentacji, cz.: II, PWM, Kraków 1970.
Sikorski Kazimierz, Instrumentoznawstwo, PWM, Kraków 1975.

Techniki kompozytorskie XX wieku

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS - - - - 2 2
Ilość godzin w tygodniu - - - - 2 2
Rodzaj zaliczenia - - - - Zs E
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
wykład

Język wykładowy
polski
angielski
niemiecki
rosyjski

Imię i nazwisko wykładowcy
dr hab. Ewa Kowalska-Zając
dr Sławomir Zamaszko

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu
Zapoznanie z technikami kompozytorskimi ,,klasyków współczesności". Praktyczne zastosowanie wybranych z literatury XX wieku elementów języka muzycznego.

Treści merytoryczne przedmiotu
Poznanie terminologii oraz zakresu pojęcia technik kompozytorskich wg Bogusława Schaeffera oraz Bohdana Pocieja. Analiza partytur muzyki XX wieku, wspierana wybranymi fragmentami nagrań. Rozwiązywanie zadań kompozytorskich w oparciu o wskazane przykłady. Praktyczne zastosowanie różnych systemów skalowych oraz organizacji materiału dźwiękowego.

Kryteria oceny
Ocenie podlega zapisany rezultat zadań kompozytorskich pod kątem poprawności zastosowanej techniki. Sprawdzenie nabytej z lektury wiedzy o muzyce XX wieku.

Bibliografia
B. Schäffer Muzyka XX wieku. Twórcy i problem. Kraków 1975.
B. Schäffer Mały informator muzyki XX wieku. Kraków 1987.|
B. Schäffer Dźwięki i znaki; Horyzonty muzyki. Biblioteka Res Facta 1 (wybrane artykuły).
T. A. Zieliński Style, kierunki i tendencje w muzyce XX wieku. Kraków 1972.
S. Jarociński Orfeusz na rozdrożu. Kraków 1958.
S. Jarociński Debussy a impresjonizm i symbolizm. Kraków 1976.
Th. W. Adorno Filozofia nowej muzyki. Warszawa 1974.

Propedeutyka dyrygowania

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS - - - - 1 1
Ilość godzin w tygodniu - - - - 1 1
Rodzaj zaliczenia - - - - Z Zs
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
ćwiczenia

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
prof. AM Andrzej Ryłko
ad. dr hab. szt. Barbara Sobolczyk

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu
Opanowanie podstawowych zagadnień związanych z dyrygowaniem zespołami wokalnymi i instrumentalnymi. Znajomość podstawowych technik dyrygowania.

Treści merytoryczne przedmiotu
Semestr I:
Zagadnienia wstępne (rola dyrygenta, postawa, funkcje rąk itp.). Schematy ruchowe, słabe i mocne części taktu, rozpoczynanie na różnych częściach taktu itp. Zatrzymanie akcji, zmiany agogiczne, ruch przygotowawczy. Ćwiczenia na materiale prostych pieśni chóralnych.

Semestr II:
Utwory chóralne renesansu i baroku. Utwory chóralne romantyzmu. Literatura orkiestrowa (np. Mozart), granie wyciągów fortepianowych na 4 ręce.

Kryteria oceny
Zaliczenie na podstawie aktywności i postępów studenta w przyswajaniu techniki dyrygowania.

Bibliografia
St. Wiechowicz Podstawowe uwagi dla dyrygentów chórowych PWM, Kraków 1951
E. Bury Nowa technika dyrygentury PWM, Kraków 1985
J. Lasocki Chór PWM, Kraków 1962
T. Czudowski Organizacja i kształcenie zespołów śpiewaczych PWM, Kraków 1951
J. Zabłocki O technice dyrygowania COMUK, Warszawa 1972

Muzyka Polska XX i XXI wieku

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS - - - - 3 3
Ilość godzin w tygodniu - - - - 2 2
Rodzaj zaliczenia - - - - Zs Zs
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
wykład

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
prof. AM dr Marta Szoka

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu

  • znajomość twórczości kompozytorów polskich II połowy XX wieku oraz początku XXI wieku
  • umiejętność wskazania cech poszczególnych stylów kompozytorskich
  • znajomość kanonu estetycznego polskiej muzyki współczesnej
  • znajomość pojęć i zagadnień omawianych w ramach treści kształcenia i umiejętność precyzyjnego posługiwania się nimi
  • umiejętność zastosowania uzyskanej wiedzy w pracy naukowej, praktyce prelegenckiej, analitycznej i recenzenckiej

Treści merytoryczne przedmiotu
I semestr:
Neoklasycyzm - utwory W. Lutosławskiego, G. Bacewicz, B. Szabelskiego, M. Spisaka, S. Kisielewskiego, A. Panufnika, i in.
Dodekafonia i serializm - utwory T. Bairda, H. M. Góreckiego, K. Serockiego, A. Blocha i in.
Nurt sonorystyczny - utwory W. Lutosławskiego, K. Pendereckiego, H. M. Góreckiego, W. Szalonka, B. Schaeffera  i in.

II semestr:
Aleatoryzm - kompozycje W. Lutosławskiego, K. Serockiego, W. Szalonka, B. Schaeffera i in.
Przełom postmodernistyczny - dzieła W. Lutosławskiego, K. Pendereckiego, H. M. Góreckiego, W. Kilara, oraz utwory najmłodszego pokolenia: E. Knapika, P. Szymańskiego, A. Krzanowskiego,  H. Kulenty, P. Mykietyna i in.

Kryteria oceny
Podstawą zaliczenia obu semestrów są przygotowane przez studentów prezentacje poszczególnych utworów, ich analiz i omówień źródłowych,  oraz ocena aktywności studentów w dyskusjach.

Bibliografia
K. Baculewski Polska twórczość kompozytorska 1945-1984. Kraków 1987;
Z. Helman Neoklasycyzm w muzyce polskiej XX wieku. Kraków 1985;
M. Gołąb Dodekafonia. Bydgoszcz 1987;
A. Jarzębska Idee relacji serialnych w muzyce XX wieku. Kraków 1995;
M. Tomaszewski Interpretacja integralna dzieła muzycznego. Kraków 2000;
Muzyka Krzysztofa Pendereckiego. Poetyka i recepcja. Kraków 1996;
A. Thomas Górecki. Kraków 1998; |
Ch. Bodman Rae Muzyka Lutosławskiego. Warszawa 1996.

Literatura muzyczna I - II

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 2 2 2 2 - -
Ilość godzin w tygodniu 2 2 2 2 - -
Rodzaj zaliczenia Zs Zs Zs E - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
wykład

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
prof. AM dr hab. Ewa Kowalska-Zając
prof. AM dr Marta Szoka

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu

  • znajomość twórczości kompozytorskiej I połowy XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem szerokiego kontekstu kulturowego oraz związków z innymi dziedzinami sztuki - literaturą i plastyką
  • umiejętność rozpoznania i prawidłowego wskazania cech stylów kompozytorskich poszczególnych omawianych twórców
  • znajomość pojęć i zagadnień omawianych w ramach treści kształcenia i umiejętność precyzyjnego posługiwania się nimi
  • umiejętność zastosowania zdobytej wiedzy w pracy naukowej, praktyce prelegenckiej, analitycznej i recenzenckiej

Treści merytoryczne przedmiotu
I semestr:
Omówienie twórczości następujących kompozytorów kręgu niemieckiego:
Gustaw Mahler, Richard Strauss, Arnold Schoenberg, Alban Berg, Anton Webern, Paul Hindemith oraz następujących zagadnień: ekspresjonizm, atonalność, Klangfarbenmelodie, Sprechgesang, dodekafonia, punktualizm, serializm, Neue Sächlichkeit.

II semestr:
Omówienie twórczości następujących kompozytorów kręgu rosyjskiego i anglo-amerykańskiego:
Aleksander Skriabin, Igor Strawiński, Sergiusz Prokofiew, Dymitr Szostakowicz, Charles Ives, Benjamin Britten, George Crumb, Henry Cowell oraz następujących zagadnień: styl aforystyczny, „muzyka w muzyce", „instrument totalny", neoklasycyzm, witalizm, collage.

III semestr:
Prezentacja i omówienie najważniejszych utworów czołowych kompozytorów kręgu romańskiego: Claude Debussy, Maurice Ravel, Artur Honegger, Francois Poulenc, Edgar Varèse, Andrè Jolivet oraz następujących zagadnień związanych z estetyką szeroko pojętej kultury romańskiej: impresjonizm, symbolizm, neoklasycyzm, początki awangardy europejskiej (Varèse), początki muzyki elektronicznej (Jolivet).

IV semestr:
Prezentacja i omówienie najważniejszych utworów kompozytorów: Franka Martina i Oliviera Messiaena oraz zagadnień związanych z koncepcją muzyki religijnej i charakterystyką techniki kompozytorskiej.

Kryteria oceny
Semestr I i II: sprawdzenie wiadomości w trybie kolokwium ustnego. Semestr III i IV: praca pisemna w formie odpowiedzi na zestaw pytań. Studenci, którzy opuszczą zbyt wiele wykładów muszą zdać dodatkowe kolokwium ze znajomości słuchowej utworów (nagrań).

Bibliografia
B. Pociej Szkice z późnego romantyzmu, Kraków 1978;
L. Rognoni Wiedeńska szkoła muzyczna. Ekspresjonizm i dodekafonia. Kraków 1978 (fragm.);
K. Meyer Oddziaływanie systemu totalitarnego na Prokofiewa, Szostakowicza i Chaczaturiana. (W:) Muzyka i totalitaryzm. Poznań 1996.
S. Jarociński Debussy, a impresjonizm i symbolizm. Kraków 1966;
P. Holmes Debussy. Kraków 1999;
T. Zieliński Style, kierunki i twórcy muzyki XX wieku. Warszawa 1980;
O. Messiaen Technika mojego języka muzycznego. „Res Facta" 1972;
M. Szoka Język muzyczny Franka Martina. Łódź 1995.

Kształcenie słuchu I - II

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 2 2 2 2 - -
Ilość godzin w tygodniu 2 2 2 2 - -
Rodzaj zaliczenia Zs Zs Zs Zs - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
ćwiczenia

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
wykł. Halina Dulikowska

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu

  • pogłębienie świadomości słyszenia materiału muzycznego, rozwój wyobraźni dźwiękowej (harmonicznej i melodycznej) i pamięci muzycznej;
  • udoskonalenie umiejętności czytania nut w różnych kluczach;
  • rozwijanie poczucia rytmu, harmonii, faktury, formy i stylu;
  • kształcenie umiejętności korekty błędów oraz realizacji różnorodnych dyktand;
  • umiejętność świadomej improwizacji z użyciem poznanych skal i schematów rytmicznych oraz harmonicznych;
  • umiejętność kreacji zbiorowej i zastosowania jej w praktyce (chór, zespoły kameralne);
  • umiejętność uświadomionego posługiwania się podręcznikami do nauki kształcenia słuchu we własnej praktyce pedagogicznej.

Treści merytoryczne przedmiotu
Semestr I:
Śpiewanie: gam systemem Dalcroze'a, trójdźwięków w układzie skupionym, diatonicznych połączeń akordowych w układzie skupionym, akordów z dodaną septymą w układzie skupionym, z noną w układzie skupionym, z dodaną sekstą w układzie skupionym. Czytanie i notowanie jednogłosowych przebiegów rytmicznych, dwugłosowych przebiegów rytmicznych, dwugłosowych ćwiczeń w kluczach „C", trzygłosowych ćwiczeń w kluczach „C", czterogłosowych modulacji diatonicznych w kluczach „C",  czterogłosowych modulacji diatonicznych w kluczu basowym. Zapamiętywanie fragmentów wielogłosowych ze słuchu oraz „na sucho" (z nut bez instrumentu). Korekta błędów w przebiegach diatonicznych.

Semestr II:
Śpiewanie: skal modalnych, skali chromatycznej, dwunastodźwiękowej, modi Oliviera Messiæna (praca nad dokładną intonacją półtonu), akordów alterowanych w układzie skupionym. Zapisywanie dwugłosowych dyktand modalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej, trzygłosowych dyktand modalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej,  dwugłosowych dyktand atonalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej, trzygłosowych dyktand atonalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej.
Notowanie: czterogłosowych modulacji chromatycznych, enharmonicznych, dwugłosowych przebiegów rytmicznych. Opanowywanie pamięciowe i transponowanie ćwiczeń tonalnych (głosem i na instrumencie), korekta błędów w ćwiczeniach jednogłosowych i wielogłosowych.

Semestr III:
Notacja chorałów Bacha, dyktanda symf. z zastosowaniem instr. transponujących, dyktanda pamięciowe, próby improwizowania następników do podanych poprzedników, improwizacja głosem na tle schematu harmonicznego, transponowanie z pamięci, korekta błędów w partyturze.

Semestr IV:
Śpiewanie fragmentów fug P. Hindemitha i D. Szostakowicza, notacja fragm. fug, śpiewanie struktur nietercjowych, czytanie wielogłosowych utworów XX wieku, dyktanda, ćwiczenia rytmiczne, pamięciowe, korekta błędów, próby improwizacji w określonym stylu. 

Kryteria oceny
Zaliczenie semestru I (kolokwium): Trzygłosowe dyktando polifonizujące w kluczach „C", czterogłosowa modulacja diatoniczna w kluczach .„C" i basowym, wielogłosowe dyktando pamięciowe, czytanie wielogłosowych ćwiczeń w kluczach „C" (śpiewanie wybranego głosu z graniem pozostałych na fortepianie).
Zaliczenie semestru II (kolokwium): Dwu- lub trzygłosowe dyktando atonalne w fakturze polifonizującej, modulacja chromatyczna lub enharmoniczna (zapis w czterogłosie), dwugłosowe dyktando rytmiczne, czytanie dwu- i trzygłosowych fragmentów literatury muzycznej, wybrany głos śpiewany, pozostałe grane na fortepianie (pieśni Beli Bartoka, Karola Szymanowskiego i inne).
Zaliczenie semestru III (kolokwium): Zapis fragmentu chorału Bacha, ekspozycji fugi 3 lub 4-głosowej, dyktando pamięciowe z materiału symfonicznego, czytanie wybranego głosu (śpiew) z graniem pozostałych głosów na fort.
Zaliczenie semestru IV (kolokwium): Zapis 3-gł. fragmentu fugi, dyktando 4-głosowe, pamięciowe, czytanie głosem wybranych utworów XX wieku.

Bibliografia
Edlund L., Modus Novus, Stockholm 1963;
Raczkowski Wł., Materiały do nauki kształcenia słuchu (solfeż), z. VIII, Warszawa 1949-1952;
Targońska I., Kształcenie słuchu dla dyrygentów i reżyserów dźwięku, Warszawa 1991;
Wacholc M., Czytanie nut głosem cz. I-III. Kraków 1992-94.

Kontrapunkt I - II

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 2 2 3 3 - -
Ilość godzin w tygodniu 2 2 2 2 - -
Rodzaj zaliczenia Zs Zs Zs E - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
wykład i ćwiczenia

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
prof. Piotr Grajter
ad. dr Krzysztof Grzeszczak
st. wykł. Jolanta Smolska

Wymagania wstępne
Znajomość harmonii klasycznej w zakresie średniej szkoły muzycznej.

Cele przedmiotu

  • wiedza teoretyczna dotycząca sztuki kontrapunktu;
  • umiejętność linearnego myślenia, przydatna w analizowaniu, komponowaniu, improwizowaniu oraz wykonywaniu utworów polifonicznych;
  • opanowanie w stopniu zaawansowanym wiedzy w zakresie zasad konstrukcji polifonii;
  • wykazanie się praktycznymi umiejętnościami w zastosowaniu zasad polifonii linearnej;
  • rozwinięcie umiejętności improwizatorskich o wiedzę z dziedziny kontrapunktu;
  • zdolność do samodzielnego rozwiązywania w praktyce wykonawczej, analitycznej i kompozytorskiej zagadnień związanych ze specyfiką przedmiotu

Treści merytoryczne przedmiotu
Semestr I:
Gatunki dwugłosowe:

  • linie melodyczne w stylu ścisłym i swobodnym;
  • nuta przeciw nucie w stylu ścisłym i swobodnym (kontrapunkt podwójny);
  • dwie nuty na jedną w stylu swobodnym (ścisłym);
  • gatunki synkopowane w stylu swobodnym: nuta przeciw nucie, trzy nuty na jedną;
  • floridus;
  • "rytmy uzupełniające się";
  • dwa głosy ozdobne lub swobodna imitacja dwugłosowa;
  • inwencja 2-głosowa.

Semestr II:
Gatunki trzygłosowe (styl swobodny):

  • nuta przeciw nucie, dwie nuty na jedną przeciw jednej;
  • cztery nuty na dwie przeciw jednej;
  • kontrapunkt ozdobny na synkopowany: nuta przeciw nucie, trzy nuty przeciw jednej;
  • dwa głosy ozdobne przeciw jednej nucie;
  • wszystkie głosy ozdobne lub swobodna imitacja trzygłosowa;
  • inwencja 3-głosowa;
  • gatunki czterogłosowe (nadobowiązkowo).

Semestr III:
Kanony dwugłosowe w ruchu prostym:

  • w oktawie;
  • w górnej kwincie lub dolnej kwarcie (z głosem dopełniającym);
  • w górnej w kwincie (z odpowiedzią tonalną),
  • kanon okrężny;
  • w tercji [sekście] (z głosem dopełniającym);
  • w sekundzie [nonie] (z głosem dopełniającym);
  • w augmentacji;
  • w diminucji;

Kanony dwugłosowe w ruchu przeciwnym:

  • z zachowaniem III i II stopnia gamy;
  • w augmentacji z zachowaniem V stopnia gamy;
  • z zachowaniem dowolnego stopnia gamy;
  • kanony dowolne: kanon w ruchu raka i kanon zwierciadlany, kanon chorałowy.
  • Kanony trzygłosowe (wybór).

Semestr IV:

  • Kanony 4-głosowe (wybór), kanon podwójny;
  • inwencja 2 i 3-głosowa (przygotowanie do egzaminu).

Kryteria oceny
w semestrach I-III zaliczenie ze stopniem na podstawie przedłożonych ćwiczeń praktycznych w obrębie powyższych treści kształcenia, semestr IV: komisyjny egzamin pisemny: samodzielne napisanie fragmentu inwencji 3-głosowej na zadany temat (kompletne pierwsze przeprowadzenie tematu w 3-głosie, z uwzględnieniem kontrapunktów stałych lub zmiennych, zwyczajowa odpowiedź, łącznik między I i II przeprowadzeniem, wskazanie wejścia tematu w II przeprowadzeniu).

Bibliografia
F. Wesołowski, Nauka kontrapunktu, Warszawa 2008.
K. Sikorski, Kontrapunkt, cz. I Gatunki, cz. II Kanon, Kraków 1953-54.
J. Gawlas, Kontrapunkt, podstawowe zasady, Kraków 1970.
Z. Noskowski, Kontrapunkt, wykład praktyczny, Warszawa 1928.
Dieter de la Motte, Kontrapunkt, Leipzig 1985.
Hieronim Feicht, Polifonia renesansu, Kraków 1976.