Wprowadzenie do instrumentacji

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 1 1 - - - -
Ilość godzin w tygodniu 1 1 - - - -
Rodzaj zaliczenia Z Zs - - - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
wykład

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
prof. zw. Sławomir Kaczorowski

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu

  • znajomość możliwości techniczno-wyrazowych poszczególnych instrumentów orkiestrowych z uwzględnieniem ich stylowego zastosowania w pracy instrumentacyjnej;
  • znajomość modelowych zasad współdziałania grup orkiestrowych (w tym poszczególnych instrumentów) ze szczególnym uwzględnieniem różnic pomiędzy techniką instrumentacyjną klasyczną a romantyczną;
  • znajomość: charakterystycznych figur dźwiękowych dla poszczególnych instrumentów lub grup instrumentów oraz zasad budowania „pedału orkiestrowego";
  • zapoznanie z elementarnymi zasadami przekształcania faktury fortepianowej na fakturę orkiestrową;
  • orientacja w niekonwencjonalnych sposobach wydobycia dźwięku z różnych instrumentów (na podstawie przykładów z muzyki współczesnej)

Treści merytoryczne przedmiotu
I semestr:
Instrumenty smyczkowe: skala poszczególnych instrumentów w orkiestrze, podstawowe zasady smyczkowania, rodzaje artykulacji, dwudźwięki i wielodźwięki: kwinty, dwudźwięki i wielodźwięki z wykorzystaniem pustych strun, prosty i przestawny układ palców przy budowaniu dwudźwięków, flażolety naturalne, flażolety sztuczne; warianty przyporządkowania melodii, akompaniamentu i linii basu w fakturze orkiestry smyczkowej w kontekście zmiennej dynamiki - analiza wybranych fragmentów partytur; omówienie sposobów instrumentacji na orkiestrę smyczkową wybranego krótkiego fragmentu utworu fortepianowego z uwzględnieniem różnej dynamiki.

Instrumenty dęte drewniane: skala, charakterystyka brzmień poszczególnych rejestrów, dynamika, rejestry a możliwości oddechowe instrumentalisty, rodzaje artykulacji, staccato: pojedyncze, podwójne, potrójne, tryle i tremolanda.

II semestr:
Instrumenty dęte blaszane: skala, charakterystyka brzmień poszczególnych rejestrów, dynamika, rejestry a możliwości oddechowe instrumentalisty, funkcja rogów naturalnych i trąbek naturalnych w orkiestrze klasycznej, rodzaje strojów instrumentów, rodzaje artykulacji, staccato: pojedyncze, podwójne, potrójne, tryle i tremolanda, glissando ( ze szczególnym uwzględnieniem puzonu).

Harfa: skala, możliwości przestrajania instrumentu, flażolety, glissando.

Instrumenty perkusyjne: omówienie wybranych instrumentów.

Skład orkiestry klasycznej, romantycznej i postromantycznej. Możliwości obsady instrumentów smyczkowych w ww. składach. Funkcja drzewa i blachy, jako grup współdziałających z instrumentami smyczkowymi, funkcja podrzędna, nadrzędna i równorzędna poszczególnych grup orkiestrowych w kontekście zmiennej dynamiki, niekonwencjonalne sposoby wydobycia dźwięków.

Kryteria oceny
I semestr - zaliczenie, II semestr- zaliczenie ze stopniem na podstawie ustnego sprawdzianu wiedzy.

Bibliografia
Adler Samuel, The study of orchestration, W .W. Norton & Company, Inc., New York London 2002.
Kotoński Włodzimierz, Instrumenty perkusyjne we współczesnej orkiestrze, PWM, Kraków 1981.
Kotoński Włodzimierz, Leksykon współczesnej perkusji, PWM, Kraków 1999.
Pawłowski Józef, Podstawy instrumentacji, cz.: I, PWM, Kraków 1966.
Pawłowski Józef, Podstawy instrumentacji, cz.: II, PWM, Kraków 1970.
Sikorski Kazimierz, Instrumentoznawstwo, PWM, Kraków 1975.