Kształcenie słuchu I - II

Kod przedmiotu

Kierunek
Kompozycja i Teoria Muzyki

Specjalność
Teoria Muzyki

Typ przedmiotu
Obowiązkowy

Poziom przedmiotu

Rok I II III
Semestr 1 2 3 4 5 6
Punkty ECTS 2 2 2 2 - -
Ilość godzin w tygodniu 2 2 2 2 - -
Rodzaj zaliczenia Zs Zs Zs Zs - -
Legenda Z - zaliczenie; Zs - zaliczenie ze stopniem; E - egzamin; ED - egzamin dyplomowy

Metody nauczania
ćwiczenia

Język wykładowy
polski

Imię i nazwisko wykładowcy
wykł. Halina Dulikowska

Wymagania wstępne

Cele przedmiotu

  • pogłębienie świadomości słyszenia materiału muzycznego, rozwój wyobraźni dźwiękowej (harmonicznej i melodycznej) i pamięci muzycznej;
  • udoskonalenie umiejętności czytania nut w różnych kluczach;
  • rozwijanie poczucia rytmu, harmonii, faktury, formy i stylu;
  • kształcenie umiejętności korekty błędów oraz realizacji różnorodnych dyktand;
  • umiejętność świadomej improwizacji z użyciem poznanych skal i schematów rytmicznych oraz harmonicznych;
  • umiejętność kreacji zbiorowej i zastosowania jej w praktyce (chór, zespoły kameralne);
  • umiejętność uświadomionego posługiwania się podręcznikami do nauki kształcenia słuchu we własnej praktyce pedagogicznej.

Treści merytoryczne przedmiotu
Semestr I:
Śpiewanie: gam systemem Dalcroze'a, trójdźwięków w układzie skupionym, diatonicznych połączeń akordowych w układzie skupionym, akordów z dodaną septymą w układzie skupionym, z noną w układzie skupionym, z dodaną sekstą w układzie skupionym. Czytanie i notowanie jednogłosowych przebiegów rytmicznych, dwugłosowych przebiegów rytmicznych, dwugłosowych ćwiczeń w kluczach „C", trzygłosowych ćwiczeń w kluczach „C", czterogłosowych modulacji diatonicznych w kluczach „C",  czterogłosowych modulacji diatonicznych w kluczu basowym. Zapamiętywanie fragmentów wielogłosowych ze słuchu oraz „na sucho" (z nut bez instrumentu). Korekta błędów w przebiegach diatonicznych.

Semestr II:
Śpiewanie: skal modalnych, skali chromatycznej, dwunastodźwiękowej, modi Oliviera Messiæna (praca nad dokładną intonacją półtonu), akordów alterowanych w układzie skupionym. Zapisywanie dwugłosowych dyktand modalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej, trzygłosowych dyktand modalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej,  dwugłosowych dyktand atonalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej, trzygłosowych dyktand atonalnych o fakturze homofonicznej i polifonizującej.
Notowanie: czterogłosowych modulacji chromatycznych, enharmonicznych, dwugłosowych przebiegów rytmicznych. Opanowywanie pamięciowe i transponowanie ćwiczeń tonalnych (głosem i na instrumencie), korekta błędów w ćwiczeniach jednogłosowych i wielogłosowych.

Semestr III:
Notacja chorałów Bacha, dyktanda symf. z zastosowaniem instr. transponujących, dyktanda pamięciowe, próby improwizowania następników do podanych poprzedników, improwizacja głosem na tle schematu harmonicznego, transponowanie z pamięci, korekta błędów w partyturze.

Semestr IV:
Śpiewanie fragmentów fug P. Hindemitha i D. Szostakowicza, notacja fragm. fug, śpiewanie struktur nietercjowych, czytanie wielogłosowych utworów XX wieku, dyktanda, ćwiczenia rytmiczne, pamięciowe, korekta błędów, próby improwizacji w określonym stylu. 

Kryteria oceny
Zaliczenie semestru I (kolokwium): Trzygłosowe dyktando polifonizujące w kluczach „C", czterogłosowa modulacja diatoniczna w kluczach .„C" i basowym, wielogłosowe dyktando pamięciowe, czytanie wielogłosowych ćwiczeń w kluczach „C" (śpiewanie wybranego głosu z graniem pozostałych na fortepianie).
Zaliczenie semestru II (kolokwium): Dwu- lub trzygłosowe dyktando atonalne w fakturze polifonizującej, modulacja chromatyczna lub enharmoniczna (zapis w czterogłosie), dwugłosowe dyktando rytmiczne, czytanie dwu- i trzygłosowych fragmentów literatury muzycznej, wybrany głos śpiewany, pozostałe grane na fortepianie (pieśni Beli Bartoka, Karola Szymanowskiego i inne).
Zaliczenie semestru III (kolokwium): Zapis fragmentu chorału Bacha, ekspozycji fugi 3 lub 4-głosowej, dyktando pamięciowe z materiału symfonicznego, czytanie wybranego głosu (śpiew) z graniem pozostałych głosów na fort.
Zaliczenie semestru IV (kolokwium): Zapis 3-gł. fragmentu fugi, dyktando 4-głosowe, pamięciowe, czytanie głosem wybranych utworów XX wieku.

Bibliografia
Edlund L., Modus Novus, Stockholm 1963;
Raczkowski Wł., Materiały do nauki kształcenia słuchu (solfeż), z. VIII, Warszawa 1949-1952;
Targońska I., Kształcenie słuchu dla dyrygentów i reżyserów dźwięku, Warszawa 1991;
Wacholc M., Czytanie nut głosem cz. I-III. Kraków 1992-94.