prof. dr hab. Ryszard Daniel Golianek
Muzykolog, ur. 22.03. 1963 w Ukcie na Mazurach. W 1988 r. ukończył z wyróżnieniem muzykologię na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu (praca mgr: Topos Fausta. Próba analizy hermeneutycznej wybranych realizacji muzycznych według Goethego, promotor: doc. dr Jan Stęszewski), a w 1989 r. – wiolonczelę na Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu (w klasie as. Eugeniusza Zboralskiego). W 1993 r. obronił pracę doktorską Dramaturgia kwartetów smyczkowych Dymitra Szostakowicza (promotor: prof. dr hab. Zofia Helman z Uniwersytetu Warszawskiego). W 2000 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego (na podstawie książki Muzyka programowa XIX wieku. Idea i interpretacja), w 2012 r. Prezydent RP nadał mu tytuł profesora nauk humanistycznych.
Najważniejszym zakresem jego zainteresowań badawczych jest historia i estetyka muzyki, głównie XIX wieku, szczególnie problematyka ekspresji, stylu i znaczenia muzyki romantyzmu, stąd też znaczny zakres prac dotyczy muzyki programowej i wokalno-instrumentalnej, głównie opery. Podejmuje także badania źródłowe (życie i twórczość Juliusza Zarębskiego, opery Józefa Michała Ksawerego Poniatowskiego). Aktualnie pracuje nad problematyką wątków polskich w muzyce europejskiej lat 1772–1918.
Jest autorem 5 monografii naukowych: Dramaturgia kwartetów smyczkowych Dymitra Szostakowicza (1995), Muzyka programowa XIX wieku. Idea i interpretacja (1998), Dzieła muzyczne Juliusza Zarębskiego. Chronologiczny katalog tematyczny / The Musical Works of Juliusz Zarębski. Chronological Thematic Catalogue (2002), Juliusz Zarębski: Człowiek – muzyka – kultura (2004), Opery Józefa Michała Ksawerego Poniatowskiego (2012) oraz 2 edycji źródłowych dzieł Juliusza Zarębskiego (2005). Opublikował też 2 książki popularnonaukowe: Zrozumieć operę (2009) i Przewodnik po muzyce Mahlera (2012).
Aktywnie uczestniczy w życiu naukowym w kraju i za granicą – wziął czynny udział w ponad 80 konferencjach naukowych (w tym 18 zagranicznych: we Włoszech, Czechach, Francji, Austrii, Belgii, Irlandii, na Litwie, Ukrainie, Węgrzech, w Portugalii, Grecji). Napisał ponad 100 artykułów naukowych (po polsku i w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, włoskim) opublikowanych w kraju oraz w Niemczech, Włoszech, Francji, Belgii, Czechach, Austrii, na Ukrainie i Węgrzech. Pod jego redakcją ukazało się 8 prac zbiorowych. Siedmiokrotnie pełnił funkcję kierownika ogólnopolskich konferencji naukowych. Od 2010 r. jest redaktorem serii wydawniczej „Biblioteka Operowa” (liczącej jak dotychczas 7 tomów).
Przebywał na stypendiach naukowych i zagranicznych pobytach badawczych w Niemczech, Włoszech, USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Austrii, Rosji. Uzyskał stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2006) oraz stypendium badawcze Fundacji Lanckorońskich (2007). Ośmiokrotnie pełnił funkcję kierownika grantów badawczych KBN, MNiSW i NCN (4 projekty indywidualne i 4 promotorskie). Wypromował 60 magistrów i 6 doktorów (Marek Nahajowski, Ewa Schreiber, Mikołaj Rykowski, Jakub Kasperski, Małgorzata Grajter, Julia Gołębiowska), 4 kolejnych jego doktorantów ma otwarte przewody.
Od 1987 r. pracuje na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu (Katedra Muzykologii), od 1999 r. zatrudniony jest na dodatkowym miejscu pracy w Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi, od 2006 r. pełni obowiązki kierownika Katedry Teorii Muzyki w tejże Akademii.